Istniejąca do tego roku lista gatunków inwazyjnych i stwarzających zagrożenie w Unii Europejskiej zawierała 66 gatunków roślin i zwierząt w tym 4 gatunki ryb: <a href="#bass-sloneczny">bass słoneczny</a> (Lepomis gibbosus), sumik koralowy (Plotosus lineatus), <a href="#czebaczek-amurski">czebaczek amurski</a> (Pseudorasbora parva) i <a href="#trawianka">trawianka</a> (Perccottus glenii). W Polsce można spotkać z trzy z wymienionych: bassa, czebaczka i trawiankę.



W obowiązującej rozszerzonej od sierpnia tego roku liście pojawiło się aż sześć nowych gatunków: gambuzja pospolita (Gambusia affinis), gambuzja kropkowana (Gambusia holbrooki), moron biały (Morone americana), przydenka (Fundulus heteroclitus), <a href="#sumik-czarny">sumik czarny</a> (Ameiurus melas) i Channa argus. Które z nich można już spotkać w Polsce? O tym poniżej.



<h2 class="wp-block-heading" id="bass-sloneczny">Bass słoneczny &#8211; Lepomis gibbosus</h2>



Pod koniec XIX wieku bass słoneczny zaczął pojawiać się na terenie Europy. Głównym powodem sprowadzenia tego gatunku z kontynentu północnoamerykańskiego były jego walory ozdobne. Wpuszczany był więc początkowo do niewielkich oczek wodnych oraz akwariów. Z czasem zaczął przenikać do wód otwartych. W Polsce odnotowany po raz pierwszy w 1927 roku.



Na szczęście od tego czasu nie rozprzestrzenił się zbytnio w naszych wodach i do tej pory występuje przede wszystkim w dorzeczu Odry. Jego największą ilość zaobserwowano w wodzie wypływającej kanałami z elektrowni Dolna Odra niedaleko Gryfina, gdzie prawdopodobnie przystępuje też do tarła. Inne miejsca gdzie stwierdzono jego obecność to pojedyncze jeziora pojezierza lubuskiego oraz niektóre odcinki rzeki Wisły.



Bass słoneczny rośnie zazwyczaj do ok. 20 cm, ale zdarzają się&nbsp;również osobniki przekraczające 30 cm długości.



<figure class="wp-block-image size-large"><img decoding="async" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Lepomis_gibbosus_caught_at_Mali_lag%2C_Botevgrad%2C_Bulgaria_02.jpg" alt=""/><figcaption class="wp-element-caption">Bass słoneczny (<a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lepomis_gibbosus_caught_at_Mali_lag,_Botevgrad,_Bulgaria_02.jpg">Dimitǎr Boevski via Wikimedia Commons</a>)</figcaption></figure>



<h2 class="wp-block-heading" id="czebaczek-amurski">Czebaczek amurski &#8211; Pseudorasbora parva</h2>



Ta rybka występuje niemalże we wszystkich wodach śródlądowych w Polsce. Do Europy przybył z materiałem zarybieniowym wchodnio-azjatyckich ryb karpiowatych. W Polsce po raz pierwszy stwierdzono jego obecność na początku lat 90-tych. Przybył do nas prawdopodobnie z narybkiem karpia sprowadzonym z innego europejskiego państwa. Rybka ta przebywa głównie w wodach nizinnych, stojących lub wolno płynących. 



Czebaczek jest małą rybą, rzadko przekracza 10 cm długości. Ze względu na jego łatwość w rozprzestrzenianiu oraz konkurencyjność&nbsp;względem rodzimych gatunków czebaczek uważany jest za duże zagrożenie w naszych wodach. Ciekawy artykuł o czebaczku znajduje się tu: <a href="https://www.namuche.pl/ochrona-wod/356-afera-o-czebaczka">namuche.pl</a>. 



<figure class="wp-block-image size-large"><img decoding="async" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/72/Pseudorasbora_parva%28edited_version%29.jpg" alt=""/><figcaption class="wp-element-caption">Czebaczek amurski (<a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Pseudorasbora_parva(edited_version).jpg">author Seotaro via Wikimedia Commons</a>)</figcaption></figure>



<h2 class="wp-block-heading" id="trawianka">Trawianka &#8211; Perccottus glenii</h2>



Podobnie jak czebaczek amurski ryba ta oryginalnie pochodzi ze wschodzniej części Azji. W pierwszej połowie XX wieku była sprowadzana do europejskiej części Rosji skąd szybko zaczęła rozprzestrzeniać się w kierunku zachodnim. W Polsce zaobserwowana po raz pierwszy w 1993 roku. Występuje głównie w&nbsp;dorzeczu Wisły. Preferuje wolno płynące czy wręcz stojące wody, starorzecza, kanały. 



Trawianka może urosnąć do 25 cm. Stanowi ona dużą konkurencję&nbsp;w walce o pokarm dla naszych rodzimych gatunków. Potrafi w szybkim tempie opanować zajmowane przez siebie środowisko, jest agresywna w stosunku do innych gatunków, oraz ma wysoką odporność na zanieczyszczenie wód oraz niską zawartość tlenu w wodzie.



<figure class="wp-block-image size-large"><img decoding="async" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/72/Percottus_glenii_2009_G2.jpg" alt=""/><figcaption class="wp-element-caption">Trawianka (<a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Percottus_glenii_2009_G2.jpg">George Chernilevsky, Public domain, via Wikimedia Commons</a>)</figcaption></figure>



<h2 class="wp-block-heading">Nowe gatunki inwazyjne</h2>



Z pośród sześciu nowych gatunków inwazyjnych, znajdujących się na liście gatunków stwarzających zagrożenie w Unii Europejskiej, tylko jeden gatunek występuje w wodach w Polsce. Jest to sumik czarny (Ameiurus melas). Oczywiście istnieje ryzyko, że niektóre z pozostałych gatunków mogą wkrótce także się rozprzestrzenić głównie dlatego, że są one dostępne na&nbsp;krajowym rynku zoologicznym, a warunki panujące w naszych wodach mogą sprzyjać ich rozwojowi. Dotyczy to np. obu gatunków gambuzji. 



<h2 class="wp-block-heading" id="sumik-czarny">Sumik czarny &#8211; Ameiurus melas</h2>



Jest to ryba często mylona z sumikiem karłowatym. &nbsp;Obie ryby różnią się jednak ubarwieniem. Ciało sumika czarnego jest ciemniejsze, często prawie czarne, z jaśniejszym brzuchem natomiast sumik karłowaty miewa marmurkowaty wzór na bokach ciała. Również barwy płetw odbytowej i ogonowej są odmienne u obu gatunków.



Sumik czarny oficjalnie stwierdzony w Polsce został w 2007 roku. Obecnie występuję już w całej Europie kontynentalnej od Hiszpanii do Ukrainy. Do Europy został przywieziony z Ameryki Północnej prawdopodobnie już z końcem XIX wieku wraz z sumikiem karłowatym. 



Sumik czarny rośnie zazwyczaj do 20-30 cm. Jest to ryba wszystkożerna. Podobnie jak sumik karłowaty, gatunek ten wykazuje dużą odporność na niekorzystne warunki środowiska. Jest to jeden z najbardziej tolerancyjnych gatunków ryb odpornych na zanieczyszczenie wody. Ze względu na swoją żarłoczność oraz odporność na trudne warunki jest uważany za szkodnika.



<figure class="wp-block-image size-full"><img decoding="async" loading="lazy" width="636" height="318" src="https://panel.krainapstraga.pl/wp-content/uploads/2022/10/Catfish-e1665352238835.jpeg" alt="" class="wp-image-1319" srcset="https://panel.krainapstraga.pl/wp-content/uploads/2022/10/Catfish-e1665352238835.jpeg 636w, https://panel.krainapstraga.pl/wp-content/uploads/2022/10/Catfish-e1665352238835-300x150.jpeg 300w" sizes="(max-width: 636px) 100vw, 636px" /><figcaption class="wp-element-caption">Sumik czarny (<a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Catfish.JPG">Jonathan Jaillet, via Wikimedia Commons</a>)</figcaption></figure>



Na koniec chciałem polecić jeszcze bardzo ciekawą stronę <a href="https://lowcaobcych.pl">https://lowcaobcych.pl</a>. Znajdziecie tam m.in. szczegółowe opisy inwazyjnych gatunków (nie tylko ryb), ale także sami będziecie mogli zgłosić zaobserwowane przez Was gatunki. Na interaktywnej mapie można znaleźć zgłoszenia internautów. 



Zdjęcie na górze strony by <a href="https://unsplash.com/@scarlettweiss?utm_source=unsplash&amp;utm_medium=referral&amp;utm_content=creditCopyText">Josie Weiss</a> on <a href="https://unsplash.com/s/photos/small-fish?utm_source=unsplash&amp;utm_medium=referral&amp;utm_content=creditCopyText">Unsplash</a>.

Kraina Pstrąga

Mariusz Duda

Tych ryb nie wolno wypuszczać. Przybywa gatunków inwazyjnych.

Tagi: