
<p><em>Coraz częściej pływamy kajakami nie tylko średnimi czy dużymi rzekami, ale też wąskimi, dzikimi ciekami – tam, gdzie nurt przyspiesza, woda jest przejrzysta, a pod powierzchnią czają się&#8230; pstrągi. Czy płynąc kajakiem wiesz jakie ryby żyją w rzece pod tobą?</em></p>



<hr class="wp-block-separator has-alpha-channel-opacity"/>



<h3 class="wp-block-heading">Kajaki są wszędzie</h3>



<p>Trudno dziś znaleźć region Polski, w którym nie da się wypożyczyć kajaka i spłynąć pobliską rzeką. Kajakarstwo w ostatnich latach przeżywa prawdziwy renesans – to już nie tylko domena <strong>Mazur</strong> czy <strong>Pomorza</strong>. Dziś kajaki spotkamy równie często na podgórskich potokach, spokojnych nizinnych meandrach <strong>Mazowsza</strong> czy <strong>Małopolski</strong>, rzekach <strong>Roztocza, Podlasia</strong> czy nawet <strong>Górnego Śląska</strong>. O tym gdzie pływamy i jak często można przekonać się korzystając ze sportowej aplikacji Suunto. Znajdziemy tam mapę popularności sportów wiosłowych. Rzut oka na Polskę pokazuje że praktycznie nie ma już regionu bez rzek udostępnionych dla kajaków.</p>



<figure class="wp-block-image size-full"><img loading="lazy" decoding="async" width="1052" height="1039" src="https://panel.krainapstraga.pl/wp-content/uploads/2025/07/Screenshot-Jul-18-2025-3.png" alt="" class="wp-image-3755" srcset="https://panel.krainapstraga.pl/wp-content/uploads/2025/07/Screenshot-Jul-18-2025-3.png 1052w, https://panel.krainapstraga.pl/wp-content/uploads/2025/07/Screenshot-Jul-18-2025-3-300x296.png 300w, https://panel.krainapstraga.pl/wp-content/uploads/2025/07/Screenshot-Jul-18-2025-3-768x759.png 768w" sizes="auto, (max-width: 1052px) 100vw, 1052px" /><figcaption class="wp-element-caption">Popularne rzeki kajakowe &#8211; źródło: aplikacja Suunto.</figcaption></figure>



<p>W ślad za rosnącym zainteresowaniem idzie coraz lepsza infrastruktura. Przybywa firm oferujących spływy z transportem, punktów wypożyczeń, a nawet małych przystani z zapleczem sanitarnym i miejscem na ognisko. Rzeki, które jeszcze kilka lat temu uchodziły za niedostępne, dziś mają opisane trasy, oznakowane starty i mety spływów, a czasem nawet&#8230; dedykowane aplikacje mobilne. </p>



<p><strong>Sezon kajakowy w Polsce trwa najczęściej od maja do końca sierpnia. </strong>To wtedy rzeki są najcieplejsze, a poziom wody – w miarę stabilny. Szczyt ruchu turystycznego przypada na poczatek lipca, kiedy kajakowe przystanie pękają w szwach, a spływy odbywają się niemal codziennie.</p>



<p>Popularność kajakarstwa to nie tylko moda – to dowód na to, że Polacy chcą spędzać czas blisko natury, aktywnie, ale też w sposób dostępny dla każdego. Bo wsiąść do kajaka może dziś niemal każdy – niezależnie od wieku czy kondycji. Według PTTK w 2022 roku turystykę wodną uprawiało aż 4–5 mln osób rocznie.</p>



<h3 class="wp-block-heading">Tam gdzie pstrągi tam i kajaki</h3>



<p>Coraz częściej kajakarstwo nie ogranicza się już tylko do dużych, znanych rzek. W ostatnich latach rośnie popularność spływów na mniejszych ciekach – dzikich, trudnych technicznie, czasem niemal nieodkrytych. Te małe rzeczki, niegdyś uważane za zbyt wąskie, zbyt trudne, zbyt kapryśne, dziś przyciągają tych, którzy szukają prawdziwej przygody – i nie boją się gałęzi nad głową ani pni pod wodą. Co ciekawe – to właśnie te rzeki, ze swoim wartkim nurtem i chłodną, czystą wodą, są często domem pstrągów i lipieni. Z punktu widzenia wędkarzy to wymarzona woda. Z punktu widzenia kajakarzy – to wyjątkowe miejsce mogące dostarczyć niecodziennej przygody. Czy kajakarz zdaje sobie sprawę, że właśnie płynie przez krainę pstrąga? Czy wie jakie w ogóle ryby żyją w danej rzece. Warto dodać, że sezon połowu pstrąga trwa od 1 stycznia / lutego (w zależności od regionu kraju) do końca sierpnia, a więc niemal w pełni pokrywa się z sezonem spływów rekreacyjnych. Oznacza to, że w czerwcu czy lipcu, gdy rzekami płyną setki kajaków, spotkanie wędkarza, muszkarza czy spinnigisty, szukającego pstrągów jest całkiem możliwe.</p>



<h3 class="wp-block-heading">Rybne krainy &#8211; podział rzek ze względu na żyjące w nich ryby</h3>



<p>W Polsce od dziesięcioleci funkcjonuje klasyczny podział rzek na cztery krainy rybne, w zależności od warunków wodnych i obecności charakterystycznych gatunków ryb. To podział ważny zarówno dla wędkarzy, jak i ekologów.</p>



<p><strong>Kraina pstrąga</strong> to najwyżej położony odcinek rzek – zazwyczaj źródłowy lub górski. Woda w tych rzekach jest zimna (często poniżej 10°C), silnie natleniona, o dużej przejrzystości. Nurt jest szybki, a dno kamieniste lub żwirowe. To idealne środowisko dla pstrąga potokowego, głowacicy oraz innych gatunków łososiowatych, a także bezkręgowców wodnych wymagających czystej wody. Poniżej niej występuje <strong>kraina lipienia</strong>, która nadal zachowuje cechy chłodnej i dobrze natlenionej rzeki, choć nurt może być nieco spokojniejszy, a temperatura wody wyższa – zwykle w granicach 10–15°C. Dno staje się bardziej zróżnicowane, z domieszką piasku i roślinności wodnej. Oprócz lipienia, spotyka się tu także świnkę, klenia i inne ryby tolerujące lekkie zmiany w parametrach środowiskowych. Ty także możemy spotkać pstrąga, jednak nie o każdej porze roku. Dalej znajduje się <strong>kraina brzany</strong>, obejmująca środkowe odcinki rzek. Woda staje się cieplejsza i wolniej płynąca, ale wciąż dość czysta. Dno jest najczęściej żwirowo-piaszczyste, z liczną roślinnością wodną. Gatunkiem charakterystycznym jest brzana, której towarzyszą m.in. jaź, certa, kleń i okoń. Najniżej położona jest<strong> kraina leszcza</strong>, obejmująca dolne, nizinne biegi rzek. Woda jest tu cieplejsza i wolno płynąca, z dnem mulistym lub piaszczysto-mulistym. Zmniejsza się natlenienie, a zwiększa ilość zawiesiny i roślinności. To środowisko sprzyjające gatunkom odpornym na mniej korzystne warunki – takim jak leszcz, płoć, karaś, lin, a także węgorz czy karp.</p>



<p>Ten klasyczny podział, choć uproszczony, nadal znajduje szerokie zastosowanie w planowaniu ochrony środowiska wodnego, gospodarce rybackiej i edukacji ekologicznej. Pomaga zrozumieć, jak bardzo warunki hydrologiczne wpływają na skład i funkcjonowanie całych zespołów rybnych.</p>



<h3 class="wp-block-heading">Kajakiem przez krainę pstrąga </h3>



<p>Wśród polskich rzek znajduje się wiele będących jednocześnie atrakcyjnych kajaków jak i należących do krainy pstrąga lub jej pogranicza – oferując czystą wodę, wartki nurt i naturalny charakter. Poniżej prezentujemy wybrane rzeki o takich właściwościach:</p>



<h4 class="wp-block-heading"><strong><a href="https://krainapstraga.pl/lowiska/pzw-katowice/biala-przemsza">Biała Przemsza</a></strong></h4>



<p>Leśna rzeka o źródłach na Jurze Krakowsko &#8211; Częstochowskiej przepływająca przez m.in. Pustynię Błędowską. Ma zmienny charakter, liczne zakręty, szybki nurt i dobre natlenienie wody. Płynie przez Klucze, Okradzionów, Sławków i Sosnowiec Maczki. Charakteryzuje się stałymi przepływami wody nawet w czasie panującej suszy hydrologicznej. <br><strong>Spływ:</strong> technicznie umiarkowany, możliwe przeszkody w postaci powalonych drzew, dostępna głównie dla średniozaawansowanych i zaawansowanych kajakarzy.</p>



<h4 class="wp-block-heading"><strong><a href="https://krainapstraga.pl/lowiska/pzw-zamosc/tanew">Tanew</a></strong></h4>



<p>Rzeka roztoczańska, znana z progów skalnych i pięknych odcinków w Puszczy Solskiej. Jej górny bieg zachowuje charakter typowy dla rzek górskich. Płynie z dala od ludzkich siedzib, głównie przez obszary leśne i podmokłe. <br><strong>Spływ:</strong> łatwy do średniego, lokalnie bystry nurt i liczne kamieniste progi wymagają dobrej kontroli kajaka.</p>



<h4 class="wp-block-heading"><strong>Wieprz</strong></h4>



<p>Prawobrzeżny doplyw Wisły, płynący przez Roztocze i Wyżynę Lubelską. Górne odcinki w rejonie Zwierzyńca mają wartki nurt i chłodną wodę, idealną dla pstrąga.<br><strong>Spływ:</strong> zawiera łatwe spokojne odcinki nawet dla rodzin z dziećmi, ale także dynamiczniejsze fragmenty z dużą ilością meandrów i powalonych drzew.</p>



<h4 class="wp-block-heading">Wel</h4>



<p> Rzeka Pojezierza Brodnickiego i Iławskiego, silnie meandrująca, o zmiennym dnie i licznych zwałkach. Część odcinków zachowuje cechy krainy pstrąga ze względu na szybki nurt i kamieniste dno.<br><strong>Spływ:</strong> średnio trudny, wymagający manewrowania i gotowości do przenosek.</p>



<h4 class="wp-block-heading">Skrwa</h4>



<p>Dopływ Wisły o źródłach na Pojezierzu Gostynińsko &#8211; Włocławskim. W środkowym biegu płynie przez lasy i tereny chronione gdzie zachowuje cechy rzeki pstrągowej.</p>



<p><strong>Spływ</strong>: łatwy technicznie, dostępny również dla początkujących, choć miejscami wymaga czujności.</p>



<h4 class="wp-block-heading"><strong>Wierzyca</strong></h4>



<p>Rzeka Pomorza, dopływ Wisły. Mniej popularna w porównaniu do innych pomorskich rzek. Górne odcinki cechują się szybkim nurtem i czystą wodą, znane z obecności troci i pstrąga.<br><strong>Spływ:</strong> średni, o zmiennej trudności – od łatwych odcinków po bardziej wymagające fragmenty w dolinach leśnych.</p>



<h4 class="wp-block-heading"><strong>Czernica (dopływ Gwdy)</strong></h4>



<p>Niewielka rzeka w Borach Szczecineckich, leśna, dzika, z szybkim nurtem i czystą wodą. Miejscami przypomina typową rzekę pstrągową. Swoją nazwę zawdzięcza ciemnemu dnu rzeki. <br><strong>Spływ:</strong> średnio trudny do trudnego – dużo naturalnych przeszkód, wymaga dobrego przygotowania i sprawności.</p>



<h4 class="wp-block-heading"><strong>Bystrzyca (dopływ Odry)</strong></h4>



<p>Rzeka Przedgórza Sudeckiego, o zmiennym charakterze – górny bieg ma cechy górskie, z wartkim nurtem i dobrze natlenioną wodą. Dno miejscami kamieniste. Wzdłuż rzeki prowadzą ścieżki piesze i rowerowe. Nad brzegiem rzeki przygotowane dla kajakarzy są miejsca do wypoczynku i piknikowania.<br><strong>Spływ:</strong> średnio trudny, możliwe bystrza i znaczne zróżnicowanie poziomu wody w zależności od pory roku.</p>



<h4 class="wp-block-heading"><strong><a href="https://krainapstraga.pl/lowiska/pzw-wroclaw/strzegomka">Strzegomka</a></strong></h4>



<p>Dopływ Bystrzycy, o źródłach w Masywie Ślęży. Woda czysta, wartka, o naturalnym charakterze – z meandrami oraz ze stosunkowo wąskim korytem wypełnionym licznymi drzewami.<br><strong>Spływ:</strong> trudny, techniczny – częste przeszkody, wąskie koryto, miejscami niezbędne przenoski.</p>



<h3 class="wp-block-heading">Kajakarze i wędkarze – trudne sąsiedztwo na wodzie</h3>



<p>Choć zarówno wędkarze, jak i kajakarze wybierają rzeki, by cieszyć się bliskością przyrody, nie zawsze ich cele są zbieżne. W praktyce często dochodzi do sytuacji, w których te dwie grupy korzystają z tej samej przestrzeni – i przeszkadzają sobie nawzajem, nawet nieświadomie.</p>



<p>Warto zauważyć, że <strong>sezon kajakowy niemal w całości pokrywa się z sezonem połowu pstrąga potokowego</strong>, który trwa od 1 lutego do 31 sierpnia. Oznacza to, że w najcieplejszych i najbardziej popularnych miesiącach – czerwcu, lipcu i sierpniu – na wielu rzekach spotkamy zarówno łowiących pstrągi, jak i spływających kajakarzy. Taka sytuacja niesie ze sobą szereg konsekwencji.</p>



<p>W celu ułatwienia spływów wiele rzek – zwłaszcza tych popularnych wśród kajakarzy – jest regularnie <strong>oczyszczanych z powalonych drzew, wystających korzeni i naturalnych przeszkód</strong>. Choć ułatwia to płynięcie i podnosi komfort turystów, to dla organizmów wodnych, w tym pstrągów, oznacza często utratę schronień. Zwarte, zacienione miejsca pod zwalonymi drzewami czy jamy przy przybrzeżnych korzeniach to dla ryb <strong>naturalna osłona przed drapieżnikami i wysoką temperaturą</strong> latem. Usuwanie tych struktur może prowadzić do spadku liczby stanowisk ryb na danym odcinku, a tym samym zmniejszenia walorów wędkarskich.</p>



<p>Wędkarze, którzy spędzają godziny nad rzeką, często zmagają się z efektem tzw. spłoszonej wody. Przepływający kajak – szczególnie z głośnymi kajakarzami i do tego poruszający się bardzo dynamicznie z chlupotem wioseł – może skutecznie wystraszyć ostrożne ryby, szczególnie większe okazy, z danego odcinka nawet na kilka godzin. Zdarza się, że <strong>po intensywnym ruchu turystycznym danego dnia szanse na skuteczne wędkowanie znacząco maleją</strong>, co prowadzi do frustracji, a niekiedy konfliktów słownych.</p>



<p>Z punktu widzenia wędkarza, <strong>idealną porą do połowu staje się bardzo wczesny poranek</strong> – najlepiej przed rozpoczęciem spływów – albo dni chłodniejsze, pochmurne, gdy turystów na wodzie jest mniej.</p>



<p>Obserwowanym zjawiskiem na rzekach intensywnie użytkowanych turystycznie, jest <strong>adaptacja ryb do obecności człowieka</strong>. Niektóre populacje pstrąga potokowego, szczególnie w rzekach o dużym natężeniu spływów, wykazują mniejszą płochliwość niż w wodach dzikich i rzadko uczęszczanych. Oznacza to, że choć presja turystyczna wpływa na zachowanie ryb, nie musi ona całkowicie wykluczać skutecznego wędkowania – choć wymaga ono innego podejścia i większej cierpliwości.</p>



<p>Na koniec warto przypomnieć, że zarówno wędkarze, jak i kajakarze korzystają z tego samego dobra – naturalnych, cennych rzek. Dlatego tak ważny jest <strong>wzajemny szacunek i uważność</strong>. Kajakarze powinni unikać podpływania blisko łowiących, nie wchodzić im w stanowisko oraz ograniczyć hałas w ich obecności. Wędkarze z kolei powinni mieć świadomość, że łowią w przestrzeni publicznej, którą dzielą z innymi. Być może więc na rzekach kajakowych lepiej wybierać czas kiedy spływów nie ma, wczesny ranek lub późniejszy wieczór. </p>



<p>Z pewnością więc interesy obu stron chwilowo się rozmijają, jednakże warto abyśmy traktowali się z wzajemną życzliwościa i wyrozumiałością.</p>



<hr class="wp-block-separator has-alpha-channel-opacity"/>



<p>Zdjęcie na górze by <a href="https://unsplash.com/@jko001?utm_content=creditCopyText&amp;utm_medium=referral&amp;utm_source=unsplash">john ko</a> on <a href="https://unsplash.com/photos/person-in-white-shirt-walking-on-green-grass-field-during-daytime-fJ7YI6VacU8?utm_content=creditCopyText&amp;utm_medium=referral&amp;utm_source=unsplash">Unsplash</a></p>


Kraina Pstrąga

Łukasz Drążewski

Kajakiem w krainę pstrąga

Tagi:

Autor: Łukasz Drążewski