
<p><strong>Koniec października i w zasadzie cały listopad to ich czas, czas pstrągów. Chociaż większość organizmów świata zwierząt żyjących na naszej półkuli ma swój okres godów wiosną i wczesnym latem to jednak są w tej kwestii wyjątki. Czy samo to nie jest ciekawe, kiedy to w czasie najbardziej ponurej pory roku, gdy wszystko wkoło zamiera, ptaki przestają śpiewać, latające czy skaczące owady są ledwo zauważalne, a drzewa zrzuciły już prawie wszystkie liście, właśnie wtedy pięknie ubarwione pstrągi potokowe przystępują do tarła. Tak, to właśnie teraz jest ich czas, jedyna szansa na przedłużenie istnienia gatunku.</strong></p>



<h2>Przede wszystkim żwir, ale&#8230;</h2>



<p>Łatwość z jaką można zaobserwować pstrągi na tarlisku jest zachętą do tego, aby wybrać się w tym czasie nad wodę. Co roku więc, korzystając z kilku godzin krótkiego dnia, wybieram się nad rzadko uczęszczane fragmenty rzek i strumieni w poszukiwaniu potencjalnie dobrych miejsc. Jakie są to miejsca? Przede wszystkim o żwirowym, lub choćby z rzadko usianym kamieniami dnem. Jak nauczyło mnie doświadczenie, pstrągi w celu złożenia ikry mogą wybierać miejsca bardzo ubogie w żwir. Wynikać to może z kilku powodów. </p>



<p>Po pierwsze &#8211; pomimo dużych zdolności migracyjnych i umiejętności pokonywania trudnych przeszkód, są często w naszych ciekach bariery nie do przejścia. Miejsca poniżej takich przeszkód często gromadzą spore ilości ryb. I ryby te podejmują tam wręcz desperackie próby kopania gniazd tarłowych, pomimo braku odpowiedniego budulca.</p>



<p>Po drugie &#8211; pstrągi, które wykluły się z ikry w danym cieku próbują powrócić do miejsca swojego &#8220;narodzenia&#8221;. Jest to tzw. &#8220;<strong>homing</strong>&#8220;, czyli zdolność dorosłych ryb do odnajdywania miejsca przyjścia na świat. Co jednak w sytuacji kiedy miejsce to zostało w jakiś sposób zmienione, np. poprzez wezbrania albo ingerencję człowieka? Myślę, że pstrąg nie zastanawia się nad tym, ale instynktownie próbuje przystąpić do tarła w tym właśnie miejscu. Dla mnie idealnym przykładem dla takiej sytuacji była nieistniejąca już rzeka <a href="https://krainapstraga.pl/lowiska/pzw-katowice/sztola-z-doplywami"><strong>Sztoła</strong></a>. To właśnie tam co roku pstrągi odkopywały spod warstwy piaszczysto &#8211; mulistego osadu niewielkie połacie żwiru. Najczęściej był to drobny żwirek, o średnicy uziarnienia zdecydowanie mniejszej niż 20 mm. Jednak zawsze pod koniec listopada dno było oczyszczone, a podłużne ślady odkopanego żwiru jednoznacznie świadczyły o obecności pstrągów w tym miejscu. Czy tarło było skuteczne? Musiało być, skoro co roku ryby przybywały na to samo, z pozoru beznadziejne, tarlisko.</p>



<iframe loading="lazy" width="560" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/nTxtWCuEqCs" title="YouTube video player" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen=""></iframe>



<p></p>



<p>Powód trzeci &#8211; zarybienia. Pstrągi pochodzące z zarybień nie mają szans na homing i powrót do miejsca wylęgu. Muszą same znaleźć odpowiednie miejsce a w tym celu wędrują zazwyczaj w górę strumienia. Bo tam woda jest zimniejsza, stabilniejsza, czystsza. Czy jednak dno w górze strumienia zawsze stwarza lepsze warunki do tarła? Niekoniecznie. Ryby, które nie znają rzeki do której zostały wpuszczone działają intuicyjnie. Pół biedy jeżeli w danym cieku występują już dzikie pstrągi. Jest wtedy szansa, że te pochodzące z zarybień zostaną niejako zwabione i zachęcone przez te, które wiedzą gdzie należy budować gniazda, ponieważ są &#8220;u siebie&#8221;. W innym przypadku pstrągi muszą wykazać się swoistą inteligencją oraz instynktem. Nie ma jednak gwarancji, że potok, do którego ryby zostały wpuszczone, ma odpowiednie dno do złożenia ikry&#8230;</p>



<h2>Obserwujmy z głową</h2>



<p>Pstrągi na tarlisku dostrzeże nawet dziecko. Rzadko kiedy mamy taką okazję, aby zobaczyć z bliska mieszkańców pobliskich rzek i strumieni. Pamiętajmy jednak, że to co nam wydaje się pięknym widowiskiem i spektaklem przyrody dla wielu innych może być łatwą okazją do pozyskania rybiego mięsa. Niestety w internecie często można znaleźć dokładne opisy miejsc wraz ze zdjęciami, w których ryby łososiowate się wycierają. Starajmy się jednak unikać tego typu publikacji. Pozostawmy nasze obserwacje tylko dla siebie a jeżeli już zamieszczamy gdzieś nasze zdjęcia czy filmy to tak, aby nie dało się rozpoznać gdzie dokładnie zostały wykonane (no chyba, że tak jak w przypadku Sztoły, rzeka jak i tarlisko już nie istnieją :)) Dajmy naszym szlachetnym rybom większe szansę na przetrwanie. </p>



<p>Zdjęcie na górze: <a href="https://unsplash.com/@wolfalexs?utm_source=unsplash&amp;utm_medium=referral&amp;utm_content=creditCopyText">Oleksandr Sushko</a> on <a href="https://unsplash.com/photos/gdwyq-wzctU?utm_source=unsplash&amp;utm_medium=referral&amp;utm_content=creditCopyText">Unsplash</a></p>


Kraina Pstrąga

Łukasz Drążewski

Straceńcza próba przedłużenia gatunku

Tagi: